De combinatie ontslaggrond

Voor 2015 kon een rechter de arbeidsovereenkomst ontbinden ‘wegens omstandigheden welke van dien aard zijn, dat de arbeidsovereenkomst billijkheidshalve dadelijk of na korte tijd behoorde te eindigen’. Een werkgever kon dus een samenloop van omstandigheden aanvoeren voor een ontbinding. Was de rechter van oordeel dat het allemaal bij elkaar wat magertjes was of dat de werkgever een groot aandeel had in de verstoring van de arbeidsverhouding door een meningsverschil over functioneren op de spits te drijven, dan legde hij een hoge vergoeding op. Met de invoering van de WWZ in 2015 kwam hier een einde aan. Er kwam een gelimiteerd aantal specifieke ontslaggronden waarvan er aan minimaal één helemaal voldaan moest zijn. Dit wordt een voldragen ontslaggrond genoemd. Dus niet meer een combinatie van disfunctioneren, een conflict wat daaruit voortkwam en een ziekmakende situatie voor de werknemer. En bovendien kwam er één standaardvergoeding: de transitievergoeding.

Vaak gaat een situatie waarin een werkgever van mening is dat er sprake is van disfunctioneren gepaard met een conflict met de werknemer als deze het niet eens in met de beschuldiging van disfunctioneren. Maar als het vermeende disfunctioneren niet zo heel erg is, dan is er geen sprake van een voldragen ontslaggrond en zal de rechter niet tot ontbinding overgaan. Dat wil echter niet zeggen dat de lucht dan geklaard is en werknemer en werkgever zo maar met elkaar door kunnen gaan. Sterker nog: het levert vaak een hoop ellende op voor beide partijen. Kantonrechters gaven ook aan dat het moeite hadden om geen maatwerk meer te kunnen leveren.

Per 1 januari 2020 heeft de wetgever een nieuwe ontslaggrond toegevoegd opgenomen in artikel 7:669 lid 3 sub i BW: de cumulatiegrond. Deze grond komt niet in de plaats van de andere gronden. Er moet bij elkaar wel sprake zijn van een voldragen ontslaggrond, maar de ontslaggrond kan uit meerdere redenen bestaan. Ook mag de rechter bij een ontbinding op grond van de cumulatiegrond een extra vergoeding toekennen ter hoogte van maximaal 0,5 keer de transitievergoeding.

In wat er tot nu toe is verschenen in de jurisprudentie blijkt dat rechters terughoudend zijn in het accepteren van de cumulatiegrond. Het is echt niet een beetje van dit en een beetje van dat. En je kunt ook niet meerdere gronden aanvoeren en dan subsidiair aan het einde de cumulatiegrond noemen zonder verdere toelichting. De i grond is een volwaardige grond, en er zal dus gemotiveerd aangegeven moeten worden waarom een combinatie van ontslaggronden wel een volwaardige ontslaggrond oplevert.

De rechter ontbond wel in het geval van een combinatie van een verbetertraject dat niet aan de eisen die daaraan gesteld worden voldeed en het arbeidsconflict dat daaruit voortvloeide. Beide voldeden afzonderlijk niet aan een voldragen ontslaggrond maar omdat het vertrouwen in elkaar duurzaam geschaad was, ontbond de rechter de arbeidsovereenkomst. Omdat de werkgever blaam trof, legde de rechter de verhoging op en kende hij anderhalf maal de transitievergoeding toe.